Η Ψυχίατρος Μάρθα Φράγκου, εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις.
Η διαταραχή πανικού χαρακτηρίζεται από απροσδόκητα και επαναλαμβανόμενα επεισόδια έντονου φόβου που συνοδεύονται από σωματικά συμπτώματα που μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο στο στήθος, αίσθημα παλμών, δύσπνοια, ζάλη ή κοιλιακή δυσφορία. Αυτές οι αισθήσεις μιμούνται συχνά συμπτώματα καρδιακής προσβολής ή άλλων απειλητικών για τη ζωή ιατρικών καταστάσεων. Ως αποτέλεσμα, η διάγνωση της διαταραχής πανικού συχνά δεν τίθεται, έως ότου οι εκτεταμένες και δαπανηρές ιατρικές διαδικασίες αποτύχουν να παρέχουν σωστή διάγνωση ή ανακούφιση.
Πολλά άτομα με διαταραχή πανικού αναπτύσσουν έντονο άγχος μεταξύ των επεισοδίων, ανησυχώντας πότε και πού θα χτυπήσει το επόμενο. Ευτυχώς, έχουν αναπτυχθεί αποτελεσματικές θεραπείες για να βοηθήσουν άτομα με διαταραχή πανικού.
Διάβασε ακόμη – Τι είναι οι διαταραχές προσαρμογής;
Αιτίες
Η κληρονομικότητα, άλλοι βιολογικοί παράγοντες, τα στρεσογόνα γεγονότα της ζωής και η σκέψη με τρόπο που υπερβάλλει τις σχετικά φυσιολογικές σωματικές αντιδράσεις πιστεύεται ότι παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της διαταραχής πανικού. Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι κρίσεις πανικού συμβαίνουν όταν ενεργοποιείται ένας «μηχανισμός συναγερμού ασφυξίας» στον εγκέφαλο, αναφέροντας ψευδώς ότι ο θάνατος είναι επικείμενος. Η ακριβής αιτία ή τα αίτια της διαταραχής πανικού είναι άγνωστα και αποτελούν αντικείμενο έντονης επιστημονικής έρευνας.
Σωματικά Συμπτώματα
Τα άτομα με διαταραχή πανικού μπορεί επίσης να έχουν σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, που χαρακτηρίζεται από διαλείπουσες κρίσεις γαστρεντερικών κραμπών, διάρροια ή δυσκοιλιότητα ή ένα σχετικά μικρό καρδιακό πρόβλημα που ονομάζεται πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας, το οποίο μπορεί να προκαλέσει κρίσεις πανικού σε μερικούς ανθρώπους. Στην πραγματικότητα, η διαταραχή πανικού συχνά συνυπάρχει με ανεξήγητα ιατρικά προβλήματα, όπως πόνο στο στήθος που δεν σχετίζεται με καρδιακή προσβολή ή χρόνια κόπωση.
Οι περισσότερες κρίσεις πανικού διαρκούν από 5 έως 20 λεπτά. Ορισμένες έχουν αναφερθεί ότι διαρκούν έως και μία ώρα.
Ο αριθμός των επιθέσεων που θα έχετε θα εξαρτηθεί από το πόσο σοβαρή είναι η κατάστασή σας. Μερικοί άνθρωποι έχουν κρίσεις μία ή δύο φορές το μήνα, ενώ άλλοι έχουν αρκετές φορές την εβδομάδα.
Αν και οι κρίσεις πανικού είναι τρομακτικές, δεν είναι επικίνδυνες. Μια επίθεση δεν θα σας προκαλέσει σωματική βλάβη και είναι απίθανο να εισαχθείτε στο νοσοκομείο εάν έχετε.
Λάβετε υπόψη ότι τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα μπορεί επίσης να είναι συμπτώματα άλλων καταστάσεων ή προβλημάτων, επομένως μπορεί να μην αντιμετωπίζετε πάντα μια κρίση πανικού.
Για παράδειγμα, μπορεί να έχετε ταχυπαλμία εάν έχετε πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση.
Διάβασε ακόμη – Τι είναι κατάθλιψη και τι πρέπει να γνωρίζεις για αυτή
Συνυπάρχουσες Διαταραχές
Κατάθλιψη: Περίπου οι μισοί από τους ασθενείς με διαταραχή πανικού θα έχουν ένα επεισόδιο κλινικής κατάθλιψης κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Η σοβαρή κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από επίμονη θλίψη ή αισθήματα κενού, αίσθημα απελπισίας και άλλα συμπτώματα. Επιπλέον, περίπου το 20% των ατόμων με διαταραχή πανικού επιχειρεί να αυτοκτονήσει.
Κατάχρηση ουσιών: Περίπου το 30% των ατόμων με διαταραχή πανικού κάνουν χρήση αλκοόλ και το 17% κάνουν κατάχρηση ναρκωτικών, όπως κοκαΐνη και μαριχουάνα, σε ανεπιτυχείς προσπάθειες να ανακουφίσουν την αγωνία που προκαλεί η κατάστασή τους. Η κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία άλλων διαταραχών, όπως η κατάχρηση ουσιών ή η κατάθλιψη, είναι σημαντικές για την επιτυχή αντιμετώπιση της διαταραχής πανικού.
Απλές φοβίες και αγοραφοβία: Τα άτομα με διαταραχή πανικού αναπτύσσουν συχνά παράλογους φόβους για συγκεκριμένα γεγονότα ή καταστάσεις που τα συνδέουν με την πιθανότητα να αναπτύξουν κρίση πανικού. Ο φόβος για τα ύψη και ο φόβος της διέλευσης σε γέφυρες είναι παραδείγματα απλών φοβιών. Καθώς η συχνότητα των κρίσεων πανικού αυξάνεται, το άτομο αρχίζει συχνά να αποφεύγει καταστάσεις στις οποίες φοβάται ότι μπορεί να συμβεί άλλη κρίση ή μέρη όπου η βοήθεια δεν θα ήταν άμεσα διαθέσιμη. Αυτή η αποφυγή μπορεί τελικά να εξελιχθεί σε αγοραφοβία, μια αδυναμία να υπερβούμε το γνωστό και ασφαλές περιβάλλον λόγω έντονου φόβου και άγχους. Γενικά, αυτοί οι φόβοι μπορούν να επιλυθούν μέσω της επανειλημμένης έκθεσης σε επικίνδυνες καταστάσεις, ενώ εξασκούμε συγκεκριμένες τεχνικές για να γίνουμε λιγότερο ευαίσθητοι σε αυτές.
Κοινωνική φοβία: Η κοινωνική φοβία είναι ένας επίμονος τρόμος για καταστάσεις, στις οποίες το άτομο εκτίθεται σε ενδεχόμενο έλεγχο από άλλους και φοβάται να ενεργήσει με τρόπο που θα είναι ενοχλητικός ή ταπεινωτικός. Η κοινωνική φοβία μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με θεραπεία ή χορήγηση φαρμάκων ή και συνδυασμό αυτών.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ): Στην ΙΨΔ, ένα άτομο παγιδεύεται σε ένα μοτίβο επαναλαμβανόμενων σκέψεων και συμπεριφορών που είναι παράλογες και οδυνηρές αλλά εξαιρετικά δύσκολο να ξεπεραστούν. Τέτοιες τελετουργίες όπως το μέτρημα, το παρατεταμένο πλύσιμο των χεριών και ο επανειλημμένος έλεγχος για κίνδυνο μπορεί να καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του χρόνου του ατόμου και να παρεμβαίνουν σε άλλες δραστηριότητες. Όπως η διαταραχή πανικού, η ΙΨΔ μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με φαρμακευτική αγωγή ή/και ψυχοθεραπεία.
Θεραπείες
Η θεραπεία για τη διαταραχή πανικού περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, ψυχοθεραπεία ή συνδυασμό και των δύο. Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία, ένας τύπος ψυχοθεραπείας, διδάσκει στους ανθρώπους πώς να βλέπουν διαφορετικά τις κρίσεις πανικού και δείχνει τρόπους μείωσης του άγχους. Η κατάλληλη θεραπεία από έναν έμπειρο επαγγελματία μπορεί να μειώσει ή να αποτρέψει τις κρίσεις πανικού στο 70 έως 90% των ατόμων με διαταραχή πανικού. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν σημαντική πρόοδο μετά από μερικές εβδομάδες θεραπείας. Μπορεί να εμφανιστούν υποτροπές, αλλά συχνά μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά όπως το αρχικό επεισόδιο.
Πράγματα που μπορείτε να δοκιμάσετε μόνοι σας την επόμενη φορά που θα νιώσετε να έρχεται κρίση πανικού:
Μην το πολεμήσετε
Μείνετε εκεί που είστε, αν είναι δυνατόν
Αναπνεύστε αργά και βαθιά
Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι η επίθεση θα περάσει
Επικεντρωθείτε σε θετικές, γαλήνιες και χαλαρωτικές εικόνες
Να θυμάστε ότι δεν είναι απειλητικό για τη ζωή
Η διαταραχή πανικού είναι θεραπεύσιμη και μπορείτε να αναρρώσετε πλήρως. Αλλά είναι καλύτερο να ζητήσετε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό. Εάν δεν λάβετε ιατρική βοήθεια, η διαταραχή πανικού μπορεί να κλιμακωθεί και να γίνει πολύ δύσκολο να την αντιμετωπίσετε. Κινδυνεύετε επίσης περισσότερο να αναπτύξετε άλλες παθήσεις ψυχικής υγείας, όπως αγοραφοβία ή άλλες φοβίες ή πρόβλημα με το αλκοόλ και τα ναρκωτικά.
Ευχαριστίες στην Δρ. Φράγκου Μάρθα, MD, MSc, PhD – Psychiatrist, Limαssol. Tηλ.:25311131 Email: [email protected], Φράγκου Μάρθα, Instagram: Φράγκου Μάρθα, Facebookk: Φράγκου Μάρθα
