Η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Κωνσταντίνα Χρίστου εξηγεί ποια είναι η διαφορά μεταξύ του άγχους και της κατάθλιψης.
Το άγχος και η κατάθλιψη είναι διαφορετικές καταστάσεις, αλλά δεν είναι ασυνήθιστο να συνυπάρχουν. Επίσης, μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει η διάκριση μεταξύ των δύο επειδή πολλά άτομα με κατάθλιψη συχνά εμφανίζουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα που αντιμετωπίζουν άγχος και αντίστροφα.
Σήμερα μέσω αυτού του άρθρου θα αναλυθούν οι διαφορές μεταξύ άγχους και κατάθλιψης καθώς και τις πιθανές επιλογές θεραπείας που είναι διαθέσιμες.
Μπορεί να αισθάνεσαι ανήσυχη ή λυπημένη κατά καιρούς κι αυτό είναι φυσιολογικό. Εξωτερικοί παράγοντες όπως η έναρξη νέας εργασίας, ένας χωρισμός, η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή άλλων αρνητικών καταστάσεων στη ζωή σου μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τη ψυχική σου κατάσταση. Εάν όμως τα συναισθήματα άγχους και κατάθλιψης είναι διαρκή, μπορεί να είναι σημάδι μιας υποκείμενης διαταραχής ψυχικής υγείας, όπως η γενικευμένη διαταραχή άγχους ή η κατάθλιψη.
Αγχώδεις διαταραχές
Οι αγχώδεις διαταραχές είναι ένα σύμπλεγμα ψυχικών διαταραχών που χαρακτηρίζονται από έντονα και ανεξέλεγκτα συναισθήματα άγχους και φόβου έτσι ώστε η κοινωνική, η επαγγελματική και η προσωπική ζωή του ατόμου να είναι δυσλειτουργική. Το άγχος είναι μια ανησυχία για μελλοντικά γεγονότα, ενώ ο φόβος είναι μια αντίδραση στα τρέχοντα γεγονότα. Τα άτομα με διαταραχές άγχους συνήθως έχουν επαναλαμβανόμενες παρεμβατικές σκέψεις ή ανησυχίες.
Οι ψυχικοί δείκτες άγχους μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ανησυχία για το άμεσο ή μακροπρόθεσμο μέλλον
- Αξιολόγηση ενός προβλήματος ξανά και ξανά χωρίς σταματημό
- Αποφυγή μιας κατάστασης που προβληματίζει το άτομο
- Έντονη σκέψη για θάνατο
Διάβασε ακόμη – 5 καλοί λόγοι για να συγκατοικήσεις με το σύντροφο σου
Τα σωματικά συμπτώματα άγχους μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ταχυπαλμία
- Δύσπνοια ή Ταχύπνοια
- Τρέμουλο
- Εφίδρωση ή Ρίγος
- Δυσκολία συγκέντρωσης λόγω υπερδιέγερσης ή ανησυχητικών σκέψεων
- Διαταραχή ύπνου
- Διαταραχή όρεξης
- Γαστρεντερική δυσφορία (π.χ. δυσκοιλιότητα ή διάρροια)
- Μυϊκή ένταση ή/και πόνος
Καταθλιπτική διαταραχή
Η κατάθλιψη είναι μια συνεχής αίσθηση θλίψης και απώλειας ενδιαφέροντος, που εμποδίζει το άτομο να κάνει τις κανονικές δραστηριότητες του. Υπάρχουν διάφοροι τύποι κατάθλιψης, με συμπτώματα που κυμαίνονται από ελαφριά μέχρι σοβαρά. Σημαντικό είναι ότι η κατάθλιψη δεν οφείλεται μόνο σε ένα γεγονός, αλλά σε συνδυασμό γεγονότων και παραγόντων.
Οι ψυχικοί δείκτες κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Συναισθήματα απελπισίας ή αδυναμίας ή ενοχών
- Αίσθημα χαμηλής αυτοαξίας
- Η σκέψη για θάνατο ή αυτοκτονία λόγω της επίμονης πεποίθησης ότι η ζωή δεν αξίζει
- Η σκέψη ότι είναι το άτομο είναι βάρος για τους άλλους
Τα σωματικά συμπτώματα κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων
- Απώλεια ενδιαφέροντος ή απόλαυσης για δραστηριότητες που κάποτε απολάμβανε το άτομο
- Διαταραχή ύπνου
- Διαταραχή όρεξης
- Γαστρεντερική δυσφορία (π.χ. δυσκοιλιότητα ή διάρροια)
- Μυϊκή ένταση ή/και πόνος
- Απώλεια ενέργειας ή αυξημένη κόπωση
- Αύξηση της άσκοπης σωματικής δραστηριότητας
- Επιβραδυνόμενες κινήσεις ή ομιλία
Έχω άγχος, κατάθλιψη ή και τα δύο;
Όπως βλέπεις από τις περιγραφές των συμπτωμάτων, υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ των δύο. Μελέτες δείχνουν ότι το 60% των ατόμων με άγχος θα έχουν επίσης συμπτώματα κατάθλιψης και οι αριθμοί είναι παρόμοιοι για εκείνους με κατάθλιψη αντίστροφα. Το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να συνυπάρχουν.
Ωστόσο, για να ικανοποιηθούν τα διαγνωστικά κριτήρια για μια διαταραχή άγχους ή κατάθλιψη, τα συμπτώματα πρέπει να είναι επίμονα και να διαρκούν αρκετό χρονικό διάστημα. Για άγχος, αυτά πρέπει να παραμείνουν για αρκετούς μήνες και για κατάθλιψη τουλάχιστον δύο εβδομάδες και πρέπει να αντιπροσωπεύουν μια αλλαγή στο προηγούμενο επίπεδο λειτουργίας σου.
Επίσης, κάποια ιατρικά προβλήματα (π.χ. προβλήματα του θυρεοειδούς, όγκος εγκεφάλου, ορμονικές διαταραχές, ανεπάρκεια βιταμινών κτλ) μπορεί να εμφανίσουν παρόμοια συμπτώματα με αυτές τις διαταραχές. Επομένως είναι σημαντικό να αποκλειστούν πρώτα γενικές ιατρικές αιτίες και μετά να επικεντρωθείς σε ψυχολογικούς παράγοντες.
Θεραπεία
Το πιο διαδεδομένο είδος θεραπείας είναι η ελαχιστοποίηση συμπεριφορών όπως η αποφυγή καταστάσεων που προκαλούν άγχος ή κατάθλιψη. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να γίνει δουλειά για αλλαγή του τρόπου σκέψης. Παράλληλα ο στόχος είναι να αισθανθεί το άτομο θετικά συναισθήματα και να αυξήσει τη σωματική ενέργεια για να έχει μια πιο ευχάριστη διάθεση και να ξαναμπεί στη ρουτίνα του.
Επιπρόσθετα η θεραπεία μπορεί να είναι και συνδυασμός ψυχοθεραπείας και φαρμάκων, όπως αγχολυτικά και αντικαταθλιπτικά. Συνήθως συστήνονται μακροχρόνιες συνδυασμένες θεραπείες για άτομα με ταυτόχρονο άγχος και κατάθλιψη.
Να ξέρεις πως δεν είσαι μόνη. Φρόντισε να λάβεις τη βοήθεια που χρειάζεσαι στις δύσκολες στιγμές σου για να είσαι ευτυχισμένη.
Μην ξεχνάτε ότι ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ κάνουν ένα ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ ΚΟΣΜΟ.
Ευχαριστίες στη ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Κωνσταντίνα Χρίστου (Ιδρυτικό Μέλος του Παγκυπρίου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών Μέλος του Βρετανικού Συνδέσμου Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας), www.cchristou.com.cy, Facebook: Κωνσταντίνα Χρίστου, Email: [email protected], τηλ.: 99484563.
Φωτογραφία: istock
